Avukat Ali Mert Karakılçık
Bilindiği üzere Türk Medeni Kanunu’nun “Yoksulluk Nafakası” başlıklı 175.maddesinde; “Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir. Nafaka yükümlüsünün kusuru aranmaz.” şeklinde düzenleme mevcuttur. Madde gerekçesinde ise şu açıklamalara yer verilmiştir; “Yürürlükteki Kanunun 144üncü maddesini karşılamaktadır. Maddenin birinci fıkrasının birinci cümlesi yürürlükteki maddeden sadeleştirilmek suretiyle alınmıştır. Yürürlükteki maddenin birinci fıkrasının ikinci cümlesindeki “Ancak, erkeğin kadından yoksulluk nafakası isteyebilmesi için, kadının hâli refahta bulunması gerekir.” hükmü kadın-erkek eşitliği ilkesine ters düştüğü için çıkarılmıştır. Maddenin ikinci fıkrası aynen yürürlükteki Kanundan alınmıştır.”
Bu kapsamda TMK.m.175 hükmüne göre nafaka alacaklısı ancak ağır kusurlu olmayan eş olabilir. Yani boşanmaya neden olan olaylarda ağır kusurlu olan eş, boşanma nedeniyle yoksulluğa düşecek olsa dahi yoksulluk nafakası talep edemez (Prof.Dr.Turgut AKINTÜRK – Yard.Doç.Dr.Derya ATEŞ, Aile Hukuku, s.303 ; Yargıtay 2.Hukuk Dairesi Onursal Başkanı Ali İhsan ÖZUĞUR, Boşanma – Ayrılık ve Evlenmenin İptali Davaları, s.894 ; Aynı yönde Y.2.HD. 16.12.2013 T. 2013/17415 E. 2013/29611 K. ; Y.2.HD. 11.09.2014 T. 2014/6436 E. 2014/17081 K. ; YHGK. 30.01.2008 T. 2008/2-32 E. 2008/86 K. ; Y.2.HD. 10.03.2005 T. 1657 E. 3658 K.).
Yine yoksulluğu kaldıran geliri olan eş, boşanma davası sonucunda yoksulluk nafakası alamaz (Y.2.HD. 05.11.2012 T. 2012/8927 E. 2012/26195 K. ; Y.2.HD. 07.03.2002 T. 1906 E. 3043 K. ; Y.2.HD. 03.12.2013 T. 2013/15634 E. 2013/28356 K. ; Y.2.HD. 22.06.2004 T. 5201 E. 8240 K.).
Tüm bu hususlarla birlikte yoksulluk nafakası isteyen kişi, memur olarak çalışıyorsa yoksulluk nafakası talep edemez (Yargıtay 2.Hukuk Dairesi Başkanı Ömer Uğur GENÇCAN, Boşanma Tazminat ve Nafaka Hukuku, s.1169).
Yine boşanma davasında yoksulluğu kaldıran malvarlığı olan yoksulluk nafakası alamaz. Örneğin yoksulluk nafakası isteyenin yeterli taşınmazı varsa kendisine yoksulluk nafakası verilmemelidir (Yargıtay 2.Hukuk Dairesi Onursal Başkanı Ali İhsan ÖZUĞUR, Boşanma – Ayrılık ve Evlenmenin İptali Davaları, s.896 ; Yargıtay 2.Hukuk Dairesi Başkanı Ömer Uğur GENÇCAN, Boşanma Tazminat ve Nafaka Hukuku, s.1171 ; Y.2.HD. 02.03.2009 T. 1527/3614 ; Y.2.HD. 25.06.2002 T. 7538/8506).
Yargıtay uygulamasında da yukarıdaki açıklamalarımıza benzer yönde görüş hakimdir;
Yargıtay 2.Hukuk Dairesinin 16.04.2007 Tarihli 17961/6378 sayılı kararında; “…Davalı-davacı kadının Edremit Lisesinde ÖĞRETMEN olarak çalıştığı anlaşılmakla yararına yoksulluk nafakasına (TMK.m.175) hükmedilmesi usul ve yasaya aykırıdır.” şeklinde hüküm tesis edilmiştir.
Yargıtay 2.Hukuk Dairesinin 13.07.2004 Tarihli 6706/9525 sayılı kararında da benzer yönde; “…Davacının devlet memuru olarak çalıştığı ve asgari ücretin iki katını alan tutarda düzenli sürekli ve yeterli gelirinin bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu halde davacının boşanma yüzünden yoksulluğa düşeceği kabul edilemez.” şeklinde hüküm tesis edilmiştir (Aynı yönde Y.2.HD. 26.10.2005 T. 12186/14939 ; Y.2.HD. 13.12.2004 T. 15180/15003 ; Y.2.HD. 28.02.2002 T. 2113/2565 ; Y.2.HD. 04.05.2005 T. 5250/7297 ; Y.2.HD. 20.05.2004 T. 5381/6522).